L’ALFABETO kompozesas da 24 literi: a b c d e f g i j k l m n o p r s t u v w x y z.
La nomi dil literi esas: a be ce de e fe ge i je ke le me ne o pe re se te u ve we xe ye ze.
Esas 3 “digrami”: dj ts dz, qui pronuncesas rispektive [ʤ] [ʦ] [ʣ], ma olia sono esas partikulare forta konfronte al soni di la cetera literi, do en pozeso intervokala li havas sono tote fortigita, nome rispektive [dʤ] [tʦ] [dʣ].
La c pronuncesas [ʧ], la g pronuncesas [g], la j pronuncesas [ʒ], la s pronuncesas [s], la w pronuncesas [w], la x pronuncesas [ʃ], la y pronuncesas [j], la z pronuncesas [z].
En l’alfabeto esas prezenta:
---20 konsonanti
6 parklozanti: p /p/ b /b/ t /t/ d /d/ k /k/ g /g/
6 fricionanti: f /f/ v /v/ s /s/ z /z/ x /ʃ/ j /ʒ/
4 mifricionanti: ts /ʦ/ dz /ʣ/ c /ʧ/ dj /ʤ/
4 sonanti: m /m/ n /n/ l /l/ r /r/
---5 vokali
i /i/ e /e/ a /a/ o /o/ u /u/
---2 mikonsonanti
y /j/ w /w/
L’acento tonika en la plursilabi esas sur la prelasta silabo, ecepte en l’imperativi sen dezinenco ed en l’adjektivi nombrala kardinala qui diverse havas l’acento sur la lasta silabo. Kande la i o la u esas preirata da vokalo diversa de su qua esas parto di la sam elemento, radiko od afixo, ol formacas diftongo kun olu e do la du soni esas parto di un silabo: ca-kaze l’acento esas sur la vokalo qua preiras la i o la u, se la silabo esas acentizita; tamen en rara kazi i ed u, en la kuntexto supere deskriptita, ne formacas diftongo: en tala kazi oli skribesas kun signo di tremao, nome rispektive ï ed ü.
La w e la y povas havar anke la sono dil vokalo, rispektive [u] ed [i] kande l’originala sono dil mikonsonanto (rispektive [w] e [j]) esas poke komoda, aparte kande exemple y trovesas pos konsonanto ed ante i;
kompreneble co konstitucas nur varianto praktikala di la pronunco: teoriale w e y klasifikesas sempre kom mikonsonanti o konsonanti (la fonemi* korespondanta esas rispektive /w/ e /j/) pri la kalkulo dil silabi por la lokizo dil acento.
Por korekta ortografio, remarkez ke la “digrami” (dj, ts e dz), quale anke la x, nultempe preiresas da n. En prezenteso di n sequata da ta soni, la korekta skribomanieri esas rispektive nj, ns, nz e nc; co evitas dubiti e heziti qui povus prezenteskar en ta kazi.
La nomi dil literi esas: a be ce de e fe ge i je ke le me ne o pe re se te u ve we xe ye ze.
Esas 3 “digrami”: dj ts dz, qui pronuncesas rispektive [ʤ] [ʦ] [ʣ], ma olia sono esas partikulare forta konfronte al soni di la cetera literi, do en pozeso intervokala li havas sono tote fortigita, nome rispektive [dʤ] [tʦ] [dʣ].
La c pronuncesas [ʧ], la g pronuncesas [g], la j pronuncesas [ʒ], la s pronuncesas [s], la w pronuncesas [w], la x pronuncesas [ʃ], la y pronuncesas [j], la z pronuncesas [z].
En l’alfabeto esas prezenta:
---20 konsonanti
6 parklozanti: p /p/ b /b/ t /t/ d /d/ k /k/ g /g/
6 fricionanti: f /f/ v /v/ s /s/ z /z/ x /ʃ/ j /ʒ/
4 mifricionanti: ts /ʦ/ dz /ʣ/ c /ʧ/ dj /ʤ/
4 sonanti: m /m/ n /n/ l /l/ r /r/
---5 vokali
i /i/ e /e/ a /a/ o /o/ u /u/
---2 mikonsonanti
y /j/ w /w/
L’acento tonika en la plursilabi esas sur la prelasta silabo, ecepte en l’imperativi sen dezinenco ed en l’adjektivi nombrala kardinala qui diverse havas l’acento sur la lasta silabo. Kande la i o la u esas preirata da vokalo diversa de su qua esas parto di la sam elemento, radiko od afixo, ol formacas diftongo kun olu e do la du soni esas parto di un silabo: ca-kaze l’acento esas sur la vokalo qua preiras la i o la u, se la silabo esas acentizita; tamen en rara kazi i ed u, en la kuntexto supere deskriptita, ne formacas diftongo: en tala kazi oli skribesas kun signo di tremao, nome rispektive ï ed ü.
La w e la y povas havar anke la sono dil vokalo, rispektive [u] ed [i] kande l’originala sono dil mikonsonanto (rispektive [w] e [j]) esas poke komoda, aparte kande exemple y trovesas pos konsonanto ed ante i;
kompreneble co konstitucas nur varianto praktikala di la pronunco: teoriale w e y klasifikesas sempre kom mikonsonanti o konsonanti (la fonemi* korespondanta esas rispektive /w/ e /j/) pri la kalkulo dil silabi por la lokizo dil acento.
Por korekta ortografio, remarkez ke la “digrami” (dj, ts e dz), quale anke la x, nultempe preiresas da n. En prezenteso di n sequata da ta soni, la korekta skribomanieri esas rispektive nj, ns, nz e nc; co evitas dubiti e heziti qui povus prezenteskar en ta kazi.